• اعتقادات و معصومین

کابالیسم که مگن …۵

• 2015-07-22
• 2 دیدگاه
• ammarpazhuh

طرح پرسش
همچنان که می‏‏دانیم هیچ دلیل عقلی در اثبات تناسخ وجود ندارد و این آموزه با براهین متعدد در کتب کلامی رد شده است، اما تناسخی که کابالای معاصر مطرح می‏‏کند، آن ‏‏چنان عجیب و تخیلی است که بهتر است ابتدا کابالا، ادعا و داستانِ فانتزی- تخیلی خود را به اثبات برساند، تا ما نیز دغدغۀ رد آن را داشته باشیم. با این حال ذکر چند نکته ضروری است.

۱) آیا میل و نیاز همواره مربوط به موجود متناهی نیست؟ اگر چنین است نمی‏‏توان ذات لایتناهی را دارای میل به شراکت دانست. آیا خدای کابالا خدای ناقص و نیازمندی است که در خود میل به شراکت را یافت و تصمیم به خلق روح گرفت؟ (همچنان که در دیگر مبانیِ کابالا اصرار بر نیازمند بودن خدا است).
۲) بر اساس داستان تناسخ، آیا از ابتدا روح عطشِ برابری و تکیه زدن برمسند خدایی را داشت؟ زیرا صرف دریافت نور و فیضانات الهی او را راضی نمی کرد. آیا روح مایل بود همانند خدا بتواند باعث فیض و عامل صدرو باشد؛ به همین جهت، از دریافت رحمت الهی سرباز زد؛ تا با این عصیان بتواند خود را در مقام شراکت ببیند و همچنان که در کابالا اشاره شد بتواند باعث جهان شمول شدن انسان گردد؟
۳) آیا روح در جهان نامتناهی فاقد ارادۀ آزاد و اختیار بوده است و به این جهت خود را از دریافت برکات الهی محروم ساخت، تا در عوض با تبعید به جهان متناهی به خالق خود فهماند که او نیز می‏‏تواند دارای انتخاب آزادانه باشد؟ آیا رسالت روح کشمکش دائم با جسم است تا به جهان شمول شدن جسم کمک کند؟ [۲۴]
نوشته شده توسط: فاطمه مهدیه
[۱]-qbl
[۲]-Scholem, Gershom,” KABBALAH ”,in The Encyclopedia Judaica, 1997, Vol 10, p. 494 .
[۳] – در این قرون موجی از یهودی کشی درکشورهای اروپایی به راه افتاده بود که از کشور آلمان شروع شد. در طول جنگ های صلیبی تعداد آوارگان و مهاجران یهودی در کشورهای اروپایی بیشتر گردید. این تالمات روحی در پیشرفت عرفان عملی قباله بی تاثیر نبود.(ر.ک المسیری، عبدالوهاب، دایره المعارف یهود، یهودیت، صهیونیسم، ج۴ ، ص ۳۳۵- ۳۳۶).
[۴] – ریشۀ واژۀ گنوسیس هند و اروپایی و به معنای «معرفت» است. این تفکر برآگاهی از رازهای الهی تاکید می‏‏کند. گویا این جریان فکری از قرن اول قبل از میلاد شروع شده و تا قرن سوم بعد از میلاد در فلسطین، سوریه، بین النهرین و مصرگسترش یافته است. گنوسیه، مایه نجات و رستگاریِ انسان را معرفتِ باطنی و روحانی بیان می‏‏کرد که به نوعی کشف و شهود و اشراق تعبیرمی‏‏شد. تعالیم گنوسیه به شدت بر آموزه های کابالا موثر بود.
[۵] – رضایی، عبدالعظیم، تاریخ ادیان جهان، ص ۴۶۳ .
[۶] – ر.ک: اپستاین، ایزیدور، یهودیت، ترجمه بهزاد سالکی ، ص ۲۷۰ .
[۷] – رک: شولم، گرشوم، جریانات بزررگ در عرفان یهود، ترجمه فرالدین رادمهر، ص۳۳۱ .
[۸]-Scholem,Gershom, “KABBALAH”,in The Encyclopedia Judaica,1997,Vol 10,p557.
[۹] – مصباح، محمد تقی مشکات- آموزش عقاید(۱- ۳)، ص۱۶۶ .
[۱۰]-Scholem,Gershom, ” EIN-SOF “,in The Encyclopedia Judaica, 1997,Vol 16, p.354 .
[۱۱] – رک: اپستاین، ایزیدور، همان، صص ۲۸۵- ۲۸۷ .
[۱۲]. «برای من یک میشگان (مسکن مقدس)بسازید؛ تا در میان ایشان ساکن شوم» (خروج۲۵/۸)
[۱۳]. خیمۀ عهد عبارت است از خیمه و چادری که به فرمان خداوند در صحرای سینا بر افراشته شد تا کتیبه هایی که ده فرمان بر آن حک شده بود در آن قرار گیرد موسی(ع) ساعاتی از روز در این خیمه به عبادت می‏‏پرداخت.
[۱۴]-UMANSKY, ELLEN M, “SHEKHINAH”,in The encyclopedia of religion, 1986, Vol13, p.236 .
[۱۵] – ر.ک: اپستاین ، ایزیدور، همان، صص ۲۸۷- ۲۸۸٫
[۱۶]- Yichud
[۱۷] – مصاحب، «تناسخ»، دایره المعارف فارسی،ج ۱، ص ۶۷٫
[۱۸]-Gilgul
[۱۹]- E.O, “GILGUL”, in The Encyclopedia Judaica,1997,VoL7, p.574 .
[۲۰]- Loc.cit .
[۲۱]- Loc.cit .
[۲۲] – اپستاین، ایزیدور، همان ص ۲۹۷ .
[۲۳]- برگ، فیلیب، بازگشت روح، صص۱۰۶-۱۱۰ .
[۲۴] – همچنان که ذکر شد، مبانی و اصول اعتقادی کابالا در این موارد خاص خلاصه نمی‏‏شود. آموزه‏‏های مهم دیگری همچون اعتقاد به ماشیح – موعود آخرالزمان- حلول گرایی کابالا و نیز اعتقاد به وجود شرّ در خداوند نیز از جمله عقاید کابالایی است که در مجالی دیگر به نقد و بررسی آن خواهیم پرداخت.